อะลูมินา (Alumina) หรือที่เรียกกันในภาษาไทยว่า “อลูมินา” เป็นสารประกอบเคมีที่มีสูตร Al2O3 มันเป็นออกไซด์ของอลูมิเนียม และเป็นหนึ่งในวัสดุเซรามิกที่สำคัญที่สุดในอุตสาหกรรมสมัยใหม่ อะลูมินาถูกนำมาใช้ในหลากหลายแอพลิเคชันเนื่องจากสมบัติที่โดดเด่น เช่น ความแข็งแรง ทนความร้อนสูง อัตราการนำความร้อนต่ำ และความต้านทานต่อการกัดกร่อน
สมบัติของอะลูมินา
อะลูมินาแสดงให้เห็นคุณสมบัติพิเศษที่使其เป็นวัสดุที่น่าสนใจสำหรับการใช้งานในอุตสาหกรรมต่างๆ
-
ความแข็ง: อะลูมินาอยู่ในอันดับที่ 9 ของความแข็งบนมาตรา Mohs ซึ่งหมายความว่ามันมีความแข็งใกล้เคียงกับเพชร ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องการความทนทานต่อการขีดข่วน และการสึกหรอ
-
จุดหลอมเหลวสูง: อะลูมินา มีจุดหลอมเหลวที่ 2054°C (3729°F) ซึ่งช่วยให้มันทนต่อความร้อนสูงได้ดี ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง
-
ความต้านทานการกัดกร่อน: อะลูมินา มีความต้านทานต่อการกัดกร่อนของสารเคมีที่หลากหลาย ทำให้มันเป็นวัสดุที่เหมาะสมสำหรับการใช้งานในอุตสาหกรรมเคมีและสิ่งแวดล้อมที่มีฤทธิ์กัดกร่อน
-
ฉนวนความร้อน: อะลูมินา มีค่าสัมประสิทธิ์การนำความร้อนต่ำ ทำให้มันเป็นฉนวนความร้อนที่ดี
การประยุกต์ใช้งานของอะลูมินา
เนื่องจากสมบัติที่โดดเด่น ทำให้อะลูมินามีการประยุกต์ใช้งานในหลากหลายอุตสาหกรรม
-
อุตสาหกรรมเซรามิก: อะลูมินาถูกนำมาใช้ในการผลิตเซรามิก refractory ซึ่งทนต่อความร้อนสูงและการสึกหรอได้ดี
-
อุตสาหกรรมโลหะ: ใช้เป็นวัสดุในการหลอมเหลวและขึ้นรูปโลหะ อาทิ การทำ crucibles, molds และ lining
-
อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์: อะลูมินาถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น substrate สำหรับ chip semiconductor, heat sink และ insulator ใน electronic circuits
-
อุตสาหกรรมเครื่องมือแพทย์: อะลูมินาใช้ในการทำ义齿, crown and bridge, และ implant อื่นๆ เนื่องจากความแข็งแรง ทนทาน และไม่เป็นพิษ
-
อุตสาหกรรมสิ่งแวดล้อม: อะลูมินาถูกนำมาใช้ในการบำบัดน้ำเสียและการกรองอากาศ
กระบวนการผลิตอะลูมินา
อะลูมินาส่วนใหญ่ผลิตจากแร่ bauxite ซึ่งมี alumina oxide (Al2O3) เป็นส่วนประกอบหลัก กระบวนการผลิตโดยทั่วไปสามารถแบ่งออกเป็นสองขั้นตอน:
-
กระบวนการ Bayer:
กระบวนการนี้ใช้เพื่อแยก alumina จาก bauxite ผ่านกระบวนการละลายด้วย caustic soda (NaOH)
-
กระบวนการ Hall-Héroult:
alumina ที่ได้จากกระบวนการ Bayer จะถูกนำมาหลอมเหลวด้วยกระแสไฟฟ้า เพื่อผลิต aluminium metal
นอกจากนี้ อะลูมินายังสามารถสังเคราะห์ได้ในห้องปฏิบัติการผ่านกระบวนการ sol-gel, precipitation และ hydrothermal synthesis
ตารางแสดงสมบัติของอะลูมินา
สมบัติ | ค่า | หน่วย |
---|---|---|
ความแข็ง Mohs | 9 | - |
จุดหลอมเหลว | 2054 | °C (3729°F) |
ความหนาแน่น | 3.95 | g/cm³ |
โมดูลัสความยืดหยุ่น | 380 | GPa |
ค่าสัมประสิทธิ์การนำความร้อน | 30 | W/(m·K) |
อนาคตของอะลูมินา
อะลูมินายังคงเป็นวัสดุที่สำคัญในอุตสาหกรรมสมัยใหม่ และมีแนวโน้มที่จะถูกใช้มากขึ้นในอนาคต เนื่องจากความต้องการวัสดุที่มีความแข็งแรง ทนทาน และทนต่อความร้อนสูงเพิ่มขึ้น
การวิจัยและพัฒนาที่กำลังดำเนินอยู่มุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงสมบัติของอะลูมินา เช่น การเพิ่มความเหนียว และการลดค่าสัมประสิทธิ์การนำความร้อน เพื่อให้เหมาะสมสำหรับการใช้งานในแอพลิเคชันขั้นสูงมากขึ้น