สำหรับผู้ที่อยู่ในวงการผลิตหรือมีส่วนเกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมยางและพลาสติก ย่อมรู้จัก “ยาง” หรือ Rubber เป็นอย่างดี นี่คือหนึ่งในสารเคมีพื้นฐานที่สำคัญที่สุด ซึ่งมีบทบาทหลากหลาย ตั้งแต่การเป็นส่วนประกอบหลักในยางรถยนต์ ไปจนถึงการใช้เป็นสารเติมแต่งเพื่อปรับปรุงคุณสมบัติของพลาสติก
ยางธรรมชาติ (Natural Rubber) สกัดมาจากน้ำยางของต้นยางพารา และเป็นแหล่งใหญ่ของยางที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ขณะที่ยางสังเคราะห์ (Synthetic Rubber) ผลิตขึ้นจากปฏิกิริยาเคมีโดยใช้สารตั้งต้นต่าง ๆ เช่น petroleum หรือ natural gas ยางทั้งสองประเภทนี้มีความโดดเด่นในเรื่องความยืดหยุ่นสูง ซึ่งเป็นคุณสมบัติหลักที่ทำให้ถูกนำไปใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม
คุณสมบัติของยาง:
-
ความยืดหยุ่น: อันเป็นจุดเด่นสำคัญที่สุดของยาง ยางสามารถยืดออกและกลับสู่รูปเดิมได้อย่างรวดเร็ว และความยืดหยุ่นนี้ยังคงอยู่แม้ภายใต้สภาวะอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง
-
ความต้านทานต่อการฉีกขาด: ยางมีความแข็งแรง และทนต่อแรงกระแทก ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานในผลิตภัณฑ์ที่ต้องรับภาระหนัก เช่น ยางรถยนต์ หรือสายพาน
-
กันน้ำและความชื้น: ยางเป็นวัสดุกันน้ำได้ดี จึงถูกนำมาใช้ในการผลิตอุปกรณ์กันน้ำ เช่น ถุงมือยางหรือเสื้อ impermeable
-
ฉนวนไฟฟ้า: ยางเป็นฉนวนไฟฟ้าที่ดี ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และสายไฟ
การประยุกต์ใช้ของยาง:
ยางถูกนำไปใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม เนื่องจากความยืดหยุ่น และความทนทานของมัน
- อุตสาหกรรมยานยนต์: ยางเป็นส่วนประกอบหลักในยางรถยนต์ และชิ้นส่วนยางอื่นๆ เช่น สายพานไดรฟ์ และซีล
- อุตสาหกรรมก่อสร้าง: ยางใช้ในการผลิตวัสดุกันน้ำ เช่น เคลือบหลังคา และแผ่นรองพื้น
- อุตสาหกรรมยางและพลาสติก: ยางถูกนำมาผสมกับพลาสติกเพื่อปรับปรุงความยืดหยุ่น ทนทานต่อการฉีกขาด และกันน้ำ
การผลิตของยาง:
ยางธรรมชาติ:
-
การปลูกยางพารา: ต้นยางพารามีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ แต่ปัจจุบันปลูกกันอย่างแพร่หลายในประเทศเขตร้อนชื้นทั่วโลก เช่น ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย
-
การต๊าปน้ำยาง: ผู้เชี่ยวชาญจะทำการต๊าปน้ำยางจากต้นยางพาราโดยการสร้างรอยแผลเล็กๆ บนเปลือกไม้
-
การสกัดและ coagulate : น้ำยางที่ได้จะถูกนำไปสกัด และบ่ม (coagulate) เพื่อแยกน้ำยางออกจากสารอื่นๆ
-
การแปรรูป: น้ำยางที่ผ่านการบ่มแล้วจะถูกแปรรูปเป็นแผ่นยาง หรือ granule
ยางสังเคราะห์:
-
การเลือกสารตั้งต้น: สารตั้งต้นหลักในการผลิตยางสังเคราะห์ ได้แก่ petroleum หรือ natural gas
-
การPolymerization: สารตั้งต้นจะถูกผ่านกระบวนการ polymerization เพื่อสร้างโมเลกุลของยาง
-
การModify: ยางสังเคราะห์ที่ได้สามารถถูก modify เพิ่มคุณสมบัติตามต้องการ เช่น ความแข็งแรง ทนความร้อน หรือความยืดหยุ่น
-
การแปรรูป: ยางสังเคราะห์จะถูกแปรรูปเป็นรูปร่างต่างๆ ที่เหมาะสมกับการใช้งาน
สรุป:
ยางเป็นสารเคมีพื้นฐานที่มีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมมากมาย ความยืดหยุ่น และความทนทานของยางทำให้มันเป็นวัสดุที่ใช้ได้อย่างหลากหลาย และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์และอุปกรณ์ต่างๆ ได้อย่างกว้างขวาง